Maden, Metal ve Orman Ürünleri Sektörlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi

Amaç

MADDE 1 – (1) İşbu Genelge, madenler, metaller ve orman ürünlerinin ihracatı ile ihracat sayılan satış ve teslimine ilişkin Dahilde İşleme Rejimi tedbirlerinin uygulama usul ve esaslarını belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.

Dayanak

MADDE 2 – (1) İşbu Genelge, 27/01/2005 tarihli ve 25709 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 17/01/2005 tarihli ve 2005/8391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Dahilde İşleme Rejimi Kararı ile bu Karar’a istinaden 20/12/2006 tarihli ve 26382 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat: 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği, 01/04/2007 tarihli ve 26480 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İhracat: 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ, 27/01/2005 tarihli ve 25709 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat: 2005/2 sayılı İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğ ve 03/12/2019 tarihli ve 30967 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat: 2019/7 sayılı Ticaret Bakanlığı Destek Yönetim Sistemine İlişkin Uygulama Tebliği hükümleri çerçevesinde hazırlanmıştır.

Kapsam

MADDE 3 – (1) İşbu Genelge; maden, metal, orman ürünlerinin (kâğıt-karton ve kâğıttan-kartondan eşya ile ahşap-metal-plastik mobilya dâhil) ihracatı ile ihracat sayılan satış ve teslimi ve bu kapsamda yapılacak olan ithalat/yurt içi alıma ilişkin dahilde işleme rejimi kapsamında uygulanacak dahilde işleme tedbirlerini kapsar.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) İşbu Genelge’de geçen;

a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,

b) DİİB: Dahilde İşleme İzin Belgesini,

c) DİR: Dahilde İşleme Rejimini,

ç) Döviz kullanım oranı: 2006/12 sayılı Tebliğ’in 3 üncü maddesinde tanımlanan “Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamındaki CIF ithal (yurt içi alımlar hariç) tutarının FOB ihraç tutarına (ikincil işlem görmüş ürünün serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithalatının yapılması halinde bu ürünün gümrük kıymeti dahil) olan yüzde oranını”,

d) DYS: 2019/7 sayılı Tebliğ’in 4 üncü maddesinde tanımlanan “Mal ihracatına ve hizmet ihracatına yönelik devlet destekleri ile Dâhilde İşleme Rejimi, Hariçte İşleme Rejimi, Vergi Resim Harç İstisnası, Belgesiz İhracat Kredilerine ilişkin bileşenlerden oluşan Ticaret Bakanlığı Destek Yönetim Sistemini”,

e) Fire: 2006/12 sayılı Tebliğ’in 3 üncü maddesinde tanımlanan “İşleme faaliyetleri sırasında özellikle kuruma, buharlaşma, sızma veya gaz kaçağı şeklinde yitirilen ve imha olan kısım ile ekonomik değeri olmayan atıkları”,

f) Genel Müdürlük: İhracat Genel Müdürlüğünü,

g) GTİP: Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunu,

ğ) İkincil işlem görmüş ürün: 2006/12 sayılı Tebliğ’in 3 üncü maddesinde tanımlanan “İşleme faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl işlem görmüş ürün dışındaki ürünü”,

h) Karar: 17/01/2005 tarihli ve 2005/8391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Dahilde İşleme Rejimi Kararını,

ı) 2005/2 sayılı Tebliğ: İhracat: 2005/2 sayılı İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğ’i

i) 2006/12 sayılı Tebliğ: İhracat: 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’ni,

j) 2019/7 sayılı Tebliğ: İhracat 2019/7 sayılı Ticaret Bakanlığı Destek Yönetim Sistemine İlişkin Uygulama Tebliği’ni

k) Yatırım Teşvik Belgesi: 15/06/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında düzenlenen teşvik belgesini

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar, DİİB Süreleri, Döviz Kullanım Oranları, Birim Kullanım, Fire ve
İkincil İşlem Görmüş Ürün Oranları

Genel Esaslar

MADDE 5 – (1) Maden, metal ve orman ürünlerinin (kâğıt-karton ve kâğıttankartondan eşya ile ahşap-metal-plastik mobilya dâhil) ihracatı ile ihracat sayılan satış ve teslimi ve bu kapsamda yapılacak olan ithalat/yurt içi alıma ilişkin DİR kapsamında uygulanacak dahilde işleme tedbirlerine ilişkin genel hükümler aşağıda belirtilmiştir.

a) Farklı azami döviz kullanım oranlarına tabi ürünler için ayrı DİİB düzenlenmesi esastır.

b) Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası ve Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi firmalar hariç olmak üzere, ilk kez DİİB talebinde bulunan firmalar için kapasite raporlarında belirtilen yıllık üretim kapasitesinin en fazla 1/4’ü oranında ihracat taahhüdü içerek şekilde DİİB düzenlenir.

c) İlk DİİB’de azami miktarda ihracat taahhüdünde bulunulduğu durumda, belge ihracat taahhüt miktarının, belge kapsamında gerçekleştirilen ihracat miktarı kadar artırılması uygun görülebilir.

ç) İlk DİİB’in taahhüt hesabı kapatma başvurusunun yapılmamış olması halinde, ikinci DİİB başvurusunda talep edilebilecek olan azami ihracat taahhüdü miktarı, yıllık üretim kapasitesinin belge süresine tekabül eden kısmının 1/4’üne karşılık gelen miktardan, ilk belgedeki ihracat taahhüt miktarından henüz gerçekleşmemiş olan miktar düşüldüğünde bulunacak olan miktar kadar olabilir.

d) İlk DİİB’in taahhüt hesabının kapatılmış veya kapatma başvurusunun yapılmış olması halinde, müteakip belge başvurularında uygun görülebilecek azami ihracat taahhüdü miktarı, yıllık üretim kapasitesinin belge süresine tekabül eden kısmından varsa açık belgelerdeki henüz gerçekleşmemiş ihracat taahhüt miktarları toplamı çıkarılmak suretiyle hesaplanır.

e) Kapasite raporunun tek vardiya esasına göre hazırlandığı ancak üretim yerinde vardiyalı çalışıldığı durumlarda, firmanın başvuruya esas kapasite raporunu düzenleyen Ticaret ve/veya Sanayi Odasından alacağı (kaç vardiya çalışıldığını açıkça belirtir) vardiyalı çalışmaya ilişkin ekspertiz raporunun DYS üzerinden yapacağı belge başvurusuna eklenmesi halinde, DİİB başvurusunda uygun görülebilecek azami ihracat taahhüt miktarı vardiyalı çalışma dikkate alınarak belirlenir.

f) İndirimli teminat, eşdeğer eşya, ekspertiz raporu özel şartı, fire/ikincil işlem görmüş ürün vb. hususlara ilişkin düzenlemeler, DİİB’in özel şartlar bölümüne kaydedilir. Ancak, DİİB’in özel şartlar bölümünde yer almasa dahi işbu Genelge dâhil olmak üzere DİR mevzuatına ilişkin diğer tüm şartların da yerine getirilmesi belge sahibinin sorumluluğundadır.

g) İlk defa DİİB müracaatında bulunan veya üretim tesisi adresi değişen firmaların, bağlı bulundukları Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünden temin edecekleri “Dahilde İşleme İzin Belgesi İçin Firma Tespit Formu”nu belge başvurusuna eklemeleri zorunludur.

ğ) DİİB müracaatında bulunan firmaların faal durumda olduğunun tespiti amacıyla belge müracaatları sırasında Bakanlığa sunulacak olan “üretim tesisine ilişkin son döneme ait elektrik/doğalgaz faturaları” ve firmaya ait son 12 aylık döneme (yeni kurulan firmalar için kuruluş tarihinden sonraki döneme) ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tahakkuk fişleri ile ilgili olarak:

1) Firmaların bir takvim yılı içerisinde yapacağı ilk DİİB başvurusu sırasında söz konusu belgelerin DYS üzerinden ibrazı gerekmektedir.

2) Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası ve Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi olan firmaların, ilk DİİB başvuruları hariç, söz konusu belgeleri ibraz etmesi gerekmemektedir.

h) Firmaların DİİB başvurularında, ithal eşyasının ihraç ürününde hangi oranda kullanıldığının yalnızca birinci miktar birimlerinin kullanılarak tespitinin mümkün olmadığı durumlarda, ithal eşyaları ve/veya ihraç ürünleri için ikinci miktar birimlerinin de belirtilmesi zorunludur. Bu durumda, kullanılan tüm miktar birimlerinin gümrük beyannamelerinde yer almasından belge sahibi firma sorumludur. Bunun yanı sıra, ithal edilen hammadde ve yardımcı malzemelerin, belirtilen tüm miktar birimleri bazında belgede yer alan kullanım oranlarına uygun olarak ihraç ürünlerinin bünyesinde kullanılmış olması gerekmektedir. Diğer bir deyişle; belge kullanıldıktan sonra hem birinci hem de ikinci miktar birimleri bazında sarfiyat açığı olmaması gerekir.

ı) Birinci veya ikinci miktar birimlerinde oluşan açığın revizeye konu edilebilmesi için, ilgili sarfiyat oranlarına ilişkin kapasite raporunda açık bir bilgi bulunmaması halinde, her iki miktar birimi cinsinden sarfiyatların tespit edildiği 2006/12 sayılı Tebliğ’in Ek-3’ünde belirtilen ekspertiz raporunun DYS üzerinden ilgili Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne ibraz edilmesi gerekir.

i) DİİB başvurusu ithalat ve ihracat listelerinde yer verilen tüm eşyaların ilgili listelere Türk Gümrük Tarife Cetvelinde bu ürünlere karşılık gelen 12’li bazdaki GTİP’leriyle kaydedilmesi gerekir.

j) Aynı tarife pozisyonunda yer aldığı halde farklı sarfiyat oranlarına sahip ihraç ürünleri için, ihracat listesinde farklı satırlar oluşturulmak suretiyle başvuruda bulunulmalıdır.

k) DİİB başvurularına yönelik değerlendirme süreci, işbu Genelge’de yer verilen düzenlemeler ile piyasa dinamikleri ve dış ticaret politikaları göz önünde bulundurularak, proje bazında tekemmül ettirilir.

DİİB Süreleri

MADDE 6 – (1) Çelik kütükten sıcak haddelenmiş uzun ürün (filmaşin, inşaat demiri, çubuk, profil, vb.) üretimi öngörülen belgelerin süresi 4 ay, çelik slabdan sıcak haddelenmiş yassı ürün üretimi öngörülen belgelerin süresi 6 ay olarak belirlenir. Soğuk haddeleme, kabuk soyma, kaplama gibi daha ileri düzeyde işleme faaliyeti öngörülen kütük ve slab belgelerinin süreleri 9 ay olarak belirlenebilir. Ancak hem sıcak haddeleme hem de daha ileri düzeyde işleme faaliyetinin bir arada öngörüldüğü belgelerin süreleri sıcak haddeleme için öngörülen süre kadar (4 ay veya 6 ay) belirlenir.

(2) İthalat listesinde 72.13, 72.21 ve 72.27 tarife pozisyonlarında yer alan çelikten filmaşin eşyası bulunan belgelerin süresi, söz konusu filmaşin miktarının belgenin ithalat listesinde yer alan tüm ürünlerin toplam miktarına oranının %50’den fazla olması halinde, 6 ay olarak belirlenir.

(3) Uluslararası proje üstlenicisi imalatçı-ihracatçı firmaların, söz konusu projeye yönelik olarak yapacakları üretimlerine ilişkin düzenlenecek belgelerin süresi, bu durumun tevsiki kaydıyla proje süresi kadar belirlenebilir.

(4) Bu Genelge kapsamına giren diğer sektörlerde düzenlenen belgelerin süresi 9 ay olarak belirlenir.

Döviz Kullanım Oranları

MADDE 7 – (1) Bu Genelge kapsamına giren sektörlerde 2006/12 sayılı Tebliğ kapsamında düzenlenecek olan DİİB’lere ilişkin azami döviz kullanım oranları, alt sektörler itibarıyla aşağıda sıralanmaktadır:

– Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç); saz, saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşyaların imalatı: %65

– Kâğıt ve kâğıt ürünlerinin imalatı: %65

– Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması (kâğıt esaslı olanlar): %70

– Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı (çimento, cam, toprak ve seramik ürünleri imalatı hariç): %60

– Ana metal sanayii: %80

– Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç): %65

– Mobilya imalatı: %55

(2) 2005/2 sayılı Tebliğ kapsamında düzenlenecek olan DİİB’lere ilişkin azami döviz kullanım oranları için söz konusu Tebliğ’in 9 uncu maddesi dikkate alınır.

(3) Farklı azami döviz kullanım oranlarına tabi işleme faaliyetlerinin aynı DİİB kapsamında gerçekleştirilmek istenmesi halinde taahhüt kapatma işlemi, düşük olan azami döviz kullanım oranı esas alınarak tekemmül ettirilir.

(4) Belgenin sektörü, belgeye konu edilecek üretim faaliyetinin kapsamına girdiği sektör esas alınarak Bakanlıkça belirlenir.

(5) DİİB kapsamındaki bedelsiz ithalatta, DİİB süresi sona erdikten veya ihracat taahhüdü kapatıldıktan sonra geri gelen işlem görmüş ürün için yeni bir DİİB düzenlenmesi halinde yeni DİİB’de ve DİİB kapsamındaki yurt içi alımlarda döviz kullanım oranı aranmaz.

Birim Kullanım, İkincil İşlem Görmüş Ürün ve Fire Oranları

MADDE 8- (1) DİİB düzenlenmesine esas olmak üzere, EK-1’de yer alan tabloda belirtilen İİGÜ ve fire oranlarını aşmamak kaydıyla (firmanın üretim sürecinde İİGÜ oluşmadığına ilişkin beyanı da dâhil) kapasite raporunda yer verilen ve/veya firma tarafından beyan edilen İİGÜ ve fire oranları esas alınır.

(2) Ek-1’de yer alan tabloda belirtilen İİGÜ ve fire oranları azami oranları göstermekte olup söz konusu oranların DİİB düzenlenmesi aşamasında esas alınması, firmanın Tebliğ’in ilgili maddeleri ile DİR mevzuatı ve gümrük mevzuatı çerçevesindeki sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. İşleme faaliyetini müteakip, daha düşük İİGÜ ve/veya fire oranıyla üretim sonucu DİİB üzerinde öngörülenden fazla asıl işlem görmüş ürün veya İİGÜ elde edilmesi durumunda, elde edilen asıl işlem görmüş ürünlerin tamamının ihraç edilmesi ve elde edilen İİGÜ’lerin tamamının gümrük mevzuatı çerçevesinde gümrük idaresi gözetiminde imhası, gümrüğe terk edilmesi, çıkış hükmünde gümrüğe teslimi veya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithal edilmesi esastır.

(3) Genelgede belirlenmiş olan İİGÜ ve fire oranlarının altında kalsa dahi kullanım, fire ve İİGÜ oranlarının tespiti amacıyla Bakanlıkça gerekli görülmesi halinde 2006/12 sayılı Tebliğ’in Ek-3’ünde belirtilen nitelikte ekspertiz raporu düzenlenmesi talep edilebilir.

(4) Ek-1’de yer alan tabloda belirtilmeyen diğer üretim süreçlerine ilişkin İİGÜ ve/veya fire içerek şekilde DİİB düzenlenmesinin talep edilmesi veya Ek-1’de yer alan tabloda belirtilen İİGÜ ve fire oranlarını aşacak şekilde DİİB düzenlenmesinin talep edilmesi hallerinde, birim kullanım, fire ve İİGÜ oranlarını gösterir 2006/12 sayılı Tebliğ’in Ek-3’ünde belirtilen nitelikte ekspertiz raporunun DİİB başvurusuna eklenmesi gerekmektedir.

(5) Firma tarafından aynı üretim süreci için, ilgili üretim sürecine ilişkin kapasite raporunun geçerlilik süresi içinde alınmış 2006/12 sayılı Tebliğ’in Ek-3’ünde belirtilen nitelikte ekspertiz raporları, ilgili kapasite raporunun geçerlilik süresinin sonuna kadar belge düzenlenmesine esas kabul edilebilir.

(6) Ek-1’de yer alan tablonun “İİGÜ” sütununda birden fazla sayıda İİGÜ’nün yer aldığı durumlarda; firma tarafından bu İİGÜ’lerden birinin, birkaçının veya hepsinin ihracı (İİGÜ oranları toplamının “İİGÜ ORANI” sütununda belirtilen oranı aşmaması ve firmanın üretim sürecindeki gerçekleşmelere uygun olması kaydıyla) taahhüt edilebilir. Üretim faaliyeti neticesinde ortaya çıkan gerçekleşmelere uygun olarak İİGÜ’lerden hangilerinin ne oranda belgeye kaydedileceği hususu firmanın sorumluluğundadır.

(7) Üretim faaliyeti sonucunda ortaya çıkan İİGÜ’lerin nev’ine uygun GTİP ile beyan edilmesi esastır. Örneğin, başka bir eşya vasfını kazanmış ancak standart dışı/kusurlu/bozuk olması nedeniyle asıl işlem görmüş ürün olarak telakki edilemeyecek eşyanın, vasfını kazandığı eşya GTİP’i ile taahhüt edilmesi gerekmektedir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İhracat Sayılan Satış Ve Teslimler

İhracat Sayılan Satış ve Teslimler

MADDE 9- (1) 2005/2 sayılı Tebliğ’in 5/d-1 maddesi çerçevesinde düzenlenen D3 kodlu DİİB’ler kapsamında her bir Yatırım Teşvik Belgesi için ayrı DİİB düzenlenmesi esastır. Belge düzenlenmesine esas teşkil eden ve DİİB’e kaydedilen Yatırım Teşvik Belgesi’nin sonradan başka bir Yatırım Teşvik Belgesi’yle değiştirilmesine izin verilmez.

(2) 2005/2 sayılı Tebliğ’in 5/e maddesi çerçevesinde düzenlenecek D3 kodlu DİİB’ler için; ilgili kamu kurum/kuruluşunca onaylı uluslararası ihale ilanı, ilgili kamu kurum/kuruluşunca onaylı ihale kazanım belgesi ile yüklenici firma ile ihaleye çıkan kamu kurum/kuruluşu arasında yapılan onaylı sözleşme örneğinin DYS üzerinden yapılacak DİİB başvurusuna eklenmesi gerekmektedir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler

Yetki

MADDE 10- (1) Bu Genelge kapsamında ortaya çıkabilecek özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya, uygulamada ortaya çıkacak ihtilafları idari yoldan çözümlemeye ve Ek-1’de yer alan tabloda değişiklikler yapmaya Ticaret Bakanlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) yetkilidir.

(2) İşbu Genelge’de düzenlenmeyen hususlarda İhracat: 2008/1 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Hakkında Genelge hükümleri esas alınır.

Yürürlük

MADDE 11– (1) İşbu Genelge onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 12- (1) İşbu Genelgeyi Bakanlık (İhracat Genel Müdürlüğü) yürütür.

Ek-1

MADEN, METAL VE ORMAN ÜRÜNLERİ (KÂĞIT-KARTON VE KÂĞITTANKARTONDAN EŞYA İLE AHŞAP-METAL-PLASTİK MOBİLYA DÂHİL)
SEKTÖRLERİNE İLİŞKİN FİRE VE İİGÜ ORANLARI