Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
Kapsam
MADDE 1– (1) Bu Tebliğde, 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 46 ncı maddesiyle değiştirilen 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasının uygulamasına ilişkin açıklamalar yer almaktadır.
5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yapılan düzenlemeler
MADDE 2- (1) 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası, 7417 sayılı Kanunun 46 ncı maddesiyle yapılan değişiklik sonucunda “(6) Kabahat dolayısıyla idarî para cezası veren kamu görevlisi, ilgilinin rıza göstermesi halinde bunun tahsilatını derhal kendisi gerçekleştirir. Kanunlarında ödeme süresi düzenlenmemiş olan idari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. İdari para cezasının ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, cezadan %25 oranında indirim yapılır. Ödeme yapılması, kişinin bu karara karşı kanun yoluna başvurma hakkını etkilemez.” şeklini almıştır.
Yapılan değişiklikle, idari para cezaları için genel usul kanunu olan 5326 sayılı Kabahatler Kanununa 1 aylık genel ödeme süresi getirilerek, ilgili kanunlarında ödeme süresi öngörülmemiş olan idari para cezalarının ilgilisine tebliğinden itibaren 1 ay içinde ödeneceği ve idari para cezalarında indirim uygulamasının ödeme süresi içinde yapılan ödemelere tatbik edileceğine yönelik düzenleme yapılmıştır.
(2) İdari para cezalarının düzenlendikleri kanunlarda ödeme süresine yönelik bir belirlemenin; bulunması halinde bu sürede, bulunmaması halinde ise 5326 sayılı Kanunda belirlenmiş olan 1 aylık ödeme süresi içinde idari para cezasının ödenmesi gerekmektedir.
(3) Ödeme süresi içinde ödenen idari para cezalarından %25 oranında indirim yapılacaktır. Ödeme süresi içinde idari para cezasının toplam %75’inin ödenmesi halinde indirim hakkından yararlanılacaktır.
(4) İndirimli tahsil edilen idari para cezalarına yönelik düzenlenecek makbuzlarda; idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilecektir.
(5) İdari para cezalarının ödenmiş olması, bu cezalara karşı kanun yoluna başvurma hakkının kullanılmasına engel teşkil etmeyecektir.
7417 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce verilen idari para cezalarında indirim uygulaması
MADDE 3– (1) 7417 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 5/7/2022 tarihinden önce 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasına göre idari para cezalarında indirim, idari para cezasına karşı kanunlarda öngörülen kanun yoluna başvuru süresi içinde yapılan ödemelere uygulandığından, 5/7/2022 tarihinden önce verilen ancak kanun yoluna başvuru süresi bu tarih itibarıyla geçmemiş olan idari para cezalarında;
– Kanun yoluna başvuru süresi ödeme süresinden daha uzun olması halinde, kanun yoluna başvuru süresi içinde,
– Kanun yoluna başvuru süresi ödeme süresinden daha kısa olması halinde ise ödeme süresi içinde,
yapılan ödemelere indirim uygulanacaktır.
Diğer taraftan, Kanunun yayımlandığı 5/7/2022 tarihi itibarıyla kanun yoluna başvuru süresi geçtiği halde ödeme süresi geçmemiş olan idari para cezalarının ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, indirim hakkından yararlanılacağı tabiidir.
Yürürlükten kaldırılan düzenleme
MADDE 4- (1) 12/5/2007 tarihli ve 26520 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği Seri No: 442’nin (III/D) bölümünün “4- İndirim Uygulaması” başlıklı alt bölümü yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 5– (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 6- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin (6) numaralı fıkrasında “Kabahat dolayısıyla idari para cezası veren kamu görevlisi, ilgilinin rıza göstermesi halinde bunun tahsilatını derhal kendisi gerçekleştirir. İdari para cezasını kanun yoluna başvurmadan önce ödeyen kişiden bunun dörtte üçü tahsil edilir. Peşin ödeme, kişinin bu karara karşı kanun yoluna başvurma hakkını etkilemez.” hükmü yer almaktadır.
Anılan hüküm ile yapılan düzenleme;
1 – İdari para cezasını veren kamu görevlisine, para cezasının verildiği anda ödeyen kişilerin yaptığı ödemelerde indirim uygulanacağı,
2 – İdari para cezasını kanun yoluna başvurmadan önce ödeyen kişilerin indirim hakkından yararlanacağı,
yönündedir.
İdari para cezasının indirimli olarak ödenebilmesi için ödemenin kanun yoluna başvurmadan önce yapılması zorunlu olduğundan, indirim;
– kanun yolu 5326 sayılı Kanunda düzenlenen hükümlere göre belirlendiği hallerde idari yaptırım kararının tebliğ tarihinden itibaren geçecek 15 günlük başvuru süresi, mahkemeler tarafından verilen idari yaptırım kararlarında ise kararın tebliğ tarihinden itibaren geçecek 7 günlük itiraz süresi,
– kanun yolu 5560 sayılı Kanunla değişik 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 3 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi hükmü uyarınca idari para cezasının düzenlendiği kanundaki kanun yolu olması halinde, bu kanunlarda yer alan dava açma süresi,
içinde yapılacak ödemelere uygulanacaktır.
Bununla birlikte, idari para cezalarının düzenlendiği kanunlarda 7 gün, 15 gün, 30 gün gibi ödeme süreleri bulunmakta, ödeme süresi ilgili kanununda yer almayan idari para cezaları da 6183 sayılı Kanunun 37 nci maddesine göre yapılan tebligatı müteakip bir ay içinde ödenmektedir.
Peşin ödeme indirimi, amme alacağının kanuni ödeme süresi geçtikten sonra uygulanamayacağından, dava açma süresinden daha az ödeme süresi olan para cezaları için indirim, ödeme süreleri içerisinde yapılan ödemelerle sınırlı olacaktır. Buna karşın, kanuni ödeme süresi dava açma süresini aşan para cezalarında ise peşin ödeme indirimi dava açma süresi içerisinde yapılan ödemelere uygulanacak, bu süreden sonra yapılan ödemelerde ise peşin ödeme indirimi uygulanmayacaktır.
Örneğin, ödeme süresi ilgili kanununda 30 gün olarak tayin edilmiş olan idari para cezasının kanun yoluna yönelik bir düzenlemenin bulunmaması durumunda, 5326 sayılı Kabahatler Kanununa bağlı olarak kanun yolu hükümleri uygulanacağından, peşin ödeme indirimi kanun yoluna başvuru süresi olan 15 gün içerisinde yapılan ödemelere uygulanacaktır. Örnekteki idari para cezasının, ilgili kanununda dava açma süresinin 60 gün olarak tayin edilmiş olduğunun kabul edilmesi halinde, peşin ödeme indirimi, ödeme süresi olan 30 gün içerisinde yapılacak ödemelere uygulanacaktır.
İdarelerce kanuni ödeme süresi içerisinde yapılan tahsilatlarda peşin ödeme indirimi uygulanıp uygulanmayacağı yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde tespit edilecek, tahsilat esnasında düzenlenecek makbuzlarda idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilecektir.
Peşin ödeme indirimi, idari para cezasının tamamı üzerinden nakden veya ilgili mevzuatı gereği kabul edilmiş olması şartıyla çekle defaten yapılacak ödemelere uygulanacak, kısmi ödemelere uygulanmayacaktır.